تأثیر سطوح مختلف کود بیوفسفات طلایی و فسفر بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم لوبیا چیتی (phaseolus vulgaris l. )

تأثیر سطوح مختلف کود بیوفسفات طلایی و فسفر بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم لوبیا چیتی (phaseolus vulgaris l. ) چکیده به منظور بررسی تأثیر کودهای بیوفسفات طلایی و سوپرفسفات تریپل بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم لوبیا چیتی به نام های صدری و ایده، آزمایش مزرعه ای در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عوامل آزمایشی شامل تیمارهای کودی به عنوان فاکتور اصلی و ارقام لوبیا چیتی (صدری و e10 ) به عنوان فاکتور فرعی بودند. تیمارهای کودی آزمایش به شرح زیر اجرا شد 1)- شاهد (بدون استفاده از کود سوپر فسفات تریپل و بیوفسفات طلایی)، 2)-100 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل، 3)-200 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل، 4)- 300 کیلوگرم فسفات طلایی با 3600 گرم پودر باکتری تیوباسیلوس در هکتار، 5)-100 کیلوگرم سوپر فسفات تریپل به همراه 300 کیلوگرم فسفات طلایی با 3600گرم پودر باکتری تیوباسیلوس در هکتار، 6)- 300 کیلوگرم فسفات طلایی با 7200 گرم پودر باکتری تیوباسیلوس در هکتار، 7)- 100کیلوگرم سوپر فسفات تریپل به همراه 300 کیلوگرم کود فسفات طلایی با 7200 گرم پودر باکتری تیوباسیلوس در هکتار بود. نتایج آزمایش نشان داد که حداکثر ارتفاع (3/111 سانتیمتر)، تعداد غلاف در بوته (83/18)، تعداد دانه در بوته (20/80)، متوسط وزن صد دانه (50/57 گرم)، متوسط وزن دانه در بوته (07/43 گرم)، عملکرد دانه (1847کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (28/0درصد)، فسفر برگ (64/ درصد)، فسفر دانه (68/ درصد)، نشاسته دانه (33/38 درصد) و کربوهیدرات (46 درصد) مربوط به تیمار هفتم بود. همچنین کمترین پروتئین دانه (22/20 درصد) و اسیدیته خاک به ترتیب مربوط به تیمار پنجم و هفتم بود. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش رقم صدری در بیشتر صفات دارای حداکثر مقدار، نسبت به رقم e10 می باشد. کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی باعث ایجاد تفاوت معنی دار در صفات مورد بررسی در این آزمایش شد، اما کاربرد کودهای زیستی بدون استفاده از کود شیمیایی فسفر تأثیر معنی داری بر اکثر صفات مورد بررسی نداشت. با توجه به مصرف کودهای شیمیایی فسفر و پتانسیل فرسایش در سیستم های کشت لوبیا باید برای تأمین فسفر مورد نیاز گیاه تلاش ها در جهت بالا بردن قابلیت استفاده از این عنصر برای گیاه باشد تا بدین ترتیب از مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی فسفر و درپی آن، از آلودگی آب های سطحی جلوگیری می شود. با توجه به نتایج این پژوهش که بهترین نتایج در تیمار پنجم و هفتم حاصل شد، کاربرد تلفیقی کود زیستی و شیمیایی به همراه کودهای آلی به صورت مکمل برای کشت لوبیا چیتی برای شرایط مشابه از نظر حاصل خیزی زمین و اقلیم توصیه می گردد. و از لحاظ شاخص های انرژی، حداکثر مقدار کارایی مصرف انرژی (14/1)، بهره وری انرژی (080/0 کیلوگرم بر مگاژول) و انرژی خالص (3233 مگاژول بر هکتار) در تیمار هفتم بود.